فرصت‌ها و چالش‌های واردات موز از اکوادور

جایگاه اکوادور در صنعت موز جهان

اکوادور در قلب آمریکای جنوبی و به‌ویژه شهر ماچالا، به‌عنوان پایتخت جهانی موز شناخته می‌شود. آب‌وهوای گرم و زمین‌های حاصلخیز این منطقه باعث شده است که این کشور در دهه‌های اخیر واردات موز از اکوادور به یکی از بهترین فرصت های تجارت خارجی است.

در سال ۲۰۱۷، اکوادور حدود ۴۰ درصد صادرات جهانی موز را در اختیار داشت. آمار سال ۲۰۱۶ نیز نشان می‌دهد که این کشور ۲۱۵ میلیون تن موز به ارزش ۱۱۰ میلیون دلار صادر کرده است. عمده این صادرات به کشورهای روسیه، ایالات متحده، اتحادیه اروپا، ترکیه و چین انجام شده است.

با وجود تمایل کشاورزان برای گسترش مزارع، محدودیت‌های قانونی مانع از توسعه بی‌رویه زمین‌های موزکاری می‌شود. طبق گزارش سازمان ProEcuador، بیش از ۵۰۰۰ تولیدکننده موز در این کشور فعال‌اند که از کشاورزان کوچک تا شرکت‌های بزرگ را شامل می‌شوند. این تولیدکنندگان در قالب ۳۰۰ تعاونی و حدود ۲۰۰ شرکت صادرکننده فعالیت دارند.

 صادرات موز اکوادور و بازارهای هدف

اکوادور سال‌هاست که در صادرات جهانی موز پیشتاز است. اتحادیه اروپا، روسیه و آمریکا از مهم‌ترین مقاصد صادراتی این کشور محسوب می‌شوند. شهرت موز اکوادور به کیفیت بالا، طعم مطلوب و استانداردهای بین‌المللی آن بازمی‌گردد.

بر اساس آمار مرکز تجارت بین‌الملل (ITC)، سهم اکوادور از کل صادرات جهانی موز در برخی سال‌ها به ۴۰.۶ درصد رسیده است. روسیه به‌عنوان بزرگ‌ترین مشتری موز اکوادور، در نیمه نخست سال ۲۰۱۷ حدود ۵۹ میلیون دلار موز از این کشور وارد کرده است که ۹.۲ درصد رشد نسبت به سال قبل داشته است.

تعرفه گمرکی و مقررات واردات موز از اکوادور

برای واردات موز از اکوادور به ایران، شناخت کد تعرفه گمرکی الزامی است. کد تعرفه 08031000 برای موز تعیین شده که دارای ۲۵ درصد حقوق ورودی است. با این حال، واردکنندگانی که صادرات سیب انجام داده باشند، می‌توانند با ارائه پروانه صادرات خود از تعرفه ترجیحی ۵ درصدی استفاده کنند.

در سال‌های اخیر، حتی با تخصیص ارز دولتی (۳۵ میلیون یورو) به واردات موز، قیمت این محصول در بازار کاهش نیافته است. بخشی از این موضوع به سوءاستفاده برخی شرکت‌ها از ارز دولتی و بخشی دیگر به تعرفه دو نرخی بازمی‌گردد که باعث نوسان شدید قیمت می‌شود.

ساختار و سازماندهی صنعت موز اکوادور

صنعت موز اکوادور به‌شدت سازمان‌یافته است. بیش از ۴۴۷۳ تولیدکننده موز در سطحی معادل ۱۶۲ هزار هکتار زمین به کشت این محصول مشغول‌اند. استان‌های ال اورو، گوایاس و لوس ریوس مراکز اصلی تولید موز هستند که به ترتیب ۴۱، ۳۴ و ۱۶ درصد از کل تولید را در اختیار دارند.

تولیدکنندگان کوچک عمدتاً در ال اورو و تولیدکنندگان بزرگ در گوایاس و لوس ریوس متمرکز هستند. این تمرکز جغرافیایی امکان دسترسی آسان به بنادر صادراتی و بهبود زنجیره تأمین را فراهم می‌کند.

آمار تولید و صادرات موز

اکوادور حدود ۶ درصد از کل تولید جهانی موز را تأمین می‌کند. موز صادراتی این کشور عمدتاً به شکل سبز برداشت و در کانتینرهای یخچالی ارسال می‌شود تا در مسیر رسیدگی کامل پیدا کند.

در هر ۱۰۰ هکتار زمین در ماچالا، حدود ۳۲ هزار جعبه موز بسته‌بندی می‌شود. این موزها سپس به بازارهای بزرگی مانند آلمان، انگلیس و روسیه صادر می‌شوند.

نوسانات قیمت، قیمت‌گذاری و عوامل مؤثر بر  واردات موز از اکوادور

در سال ۲۰۱۷، قیمت پایه هر جعبه موز صادراتی در اکوادور ۶.۲۰ دلار تعیین شد. این نرخ به پیشنهاد انجمن AEBE تصویب شد تا حاشیه سود منطقی برای کشاورزان ایجاد کند و در دوره‌های افت قیمت به زیر ۴ دلار، زیان آن‌ها را جبران کند.

عوامل اصلی نوسان قیمت موز شامل:

• تعرفه‌های گمرکی دو نرخی در کشورهای واردکننده
• تغییرات نرخ ارز
• هزینه حمل‌ونقل دریایی
• شرایط آب‌وهوایی و میزان تولید سالانه

مهم‌ترین کشورهای واردکننده موز

بر اساس آمار ۲۰۱۹، بزرگ‌ترین واردکنندگان موز در جهان عبارتند از:

• ایالات متحده: ۲.۸ میلیارد دلار (۱۷.۶٪)
• روسیه: ۱.۱ میلیارد دلار (۷.۲٪)
• بلژیک: ۱.۱ میلیارد دلار (۷٪)
• چین: ۱.۱ میلیارد دلار (۷٪)
• هلند: ۱.۱ میلیارد دلار (۶.۹٪)
• ژاپن: ۹۵۹ میلیون دلار (۶.۱٪)
• آلمان: ۹۵۰ میلیون دلار (۶.۱٪)

 نکات کلیدی برای صادرات و

نوسانات قیمت

برای موفقیت در تجارت موز، رعایت این نکات ضروری است:

• کنترل دما: نگهداری موز بین ۱۳ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد
• جلوگیری از یخ‌زدگی: دما هرگز نباید به زیر ۱۳ درجه برسد
• انتخاب موز سالم: بدون لکه‌های قهوه‌ای و با سایز یکسان
• بسته‌بندی استاندارد: کارتن سه یا چهار لایه مقاوم، وزن ۷ تا ۲۰ کیلوگرم
• حمل‌ونقل یخچالی: کانتینرهای مجهز برای حفظ کیفیت در مسیر

 شرایط بارگیری و حمل‌ونقل استاندارد

موز صادراتی معمولاً در دمای ۱۰ تا ۱۴ درجه سانتی‌گراد در کانتینرهای یخچالی حمل می‌شود. بسته‌بندی استاندارد هر جعبه معمولاً ۱۸ تا ۱۸.۵ کیلوگرم وزن دارد و شامل ۵ تا ۶ خوشه موز سبز است.

موز وارداتی از ترکیه عمدتاً به‌صورت غیرمستقیم از آمریکای جنوبی خریداری و سپس به ایران ارسال می‌شود. کشورهای مجاز برای صادرات موز به ایران شامل اکوادور، ترکیه و فیلیپین هستند.

صنعت موز اکوادور با سهم بالایی در بازار جهانی، فرصت‌های ارزشمندی برای فعالان تجارت خارجی فراهم کرده است. شناخت دقیق بازارهای هدف، تعرفه‌های گمرکی، استانداردهای حمل‌ونقل و بسته‌بندی، کلید موفقیت در این تجارت پرسود است.