فهرست مطالب
Toggleراهنمای کامل واردات خودروهای سواری 1404 (نو و کارکرده)
صنعت خودرو در ایران همواره یکی از پیچیدهترین و پربحثترین حوزهها بوده است. با پایان یافتن محدودیتهای واردات و آغاز دور جدید واردات خودروهای سواری، بسیاری از فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و حتی اشخاص حقیقی به دنبال کسب اطلاعات دقیق در این زمینه هستند.
آییننامهها و قوانین جدیدی که بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴ و قانون ساماندهی صنعت خودرو تدوین شدهاند، چارچوب مشخصی را برای این فرآیند تعیین کردهاند.
این مقاله به عنوان راهنمای کامل واردات خودروهای سواری 1404، تمامی جنبههای واردات خودروهای سواری، از تعاریف و شرایط لازم تا نحوه محاسبه هزینهها را بر اساس آخرین قوانین و مقررات مصوب در سال ۱۴۰۴ تشریح میکند. هدف این است که با ارائه یک تصویر روشن و کامل، ابهامات موجود در این حوزه برطرف شود.
بخش اول: تعاریف کلیدی و شرایط عمومی
قبل از هر اقدامی، شناخت دقیق اصطلاحات و شرایط قانونی از اهمیت بالایی برخوردار است. در آییننامههای جدید، تعاریف مشخصی برای انواع خودرو و واردکنندگان ارائه شده است.
۱. تعاریف انواع خودرو
خودرو سواری: تمامی خودروهای سواری معمولی، استیشن و کار که ظرفیت حمل آنها با احتساب راننده تا ۱۵ نفر باشد، در این دسته قرار میگیرند.
خودرو سواری نو: به خودروهایی اطلاق میشود که حداکثر ۹۹ کیلومتر کارکرد داشته باشند.
خودرو سواری کارکرده: این دسته شامل خودروهایی است که حداکثر ۵ سال از تاریخ ساخت آنها گذشته باشد و بیش از ۱۰۰ کیلومتر کارکرد داشته باشند. سن خودرو در زمان ورود به کشور ملاک عمل است.
خودرو برقی (EV): خودروهایی که نیروی محرکه آنها صرفاً از موتور برقی تأمین میشود. خودرو هیبریدی (HEV): این خودروها دارای دو موتور بنزینی و برقی هستند که هر دو به عنوان نیروی محرکه عمل میکنند.
خودرو برقی-بنزینی پلاگین (PHEV): نوعی از خودروهای هیبریدی که علاوه بر شارژ از موتور بنزینی، قابلیت شارژ از طریق برق شهری را نیز دارند.
خودرو بردافزا (Range Extender): خودروهایی که نیروی محرکه اصلی آنها موتور برقی است، اما یک موتور احتراقی کوچک صرفاً برای شارژ باتری و افزایش بُرد خودرو در آنها تعبیه شده است. این نوع خودروها در طبقهبندیهای قانونی، همتراز با خودروهای برقی (EV) تلقی میشوند و از مزایای آنها بهرهمند خواهند شد.
۲. چه کسانی میتوانند واردات انجام دهند؟
بر اساس قوانین جدید، واردات خودرو از انحصار افراد حقیقی خارج شده و ساز و کار جدیدی برای آن تعریف شده است.
اشخاص حقوقی و تولیدکنندگان: صرفاً شرکتها و تولیدکنندگانی که دارای مجوز قانونی هستند، میتوانند نسبت به واردات خودرو سواری اقدام کنند. این اقدام بر اساس یک سازوکار رتبهبندی رقابتی انجام میشود.
سازوکار رتبهبندی رقابتی: شرکتهای واردکننده بر اساس معیارهای زیر مورد ارزیابی قرار میگیرند:
بهای پایه وارداتی خودروها.
کیفیت و گستردگی خدمات پس از فروش. سابقه واردات و میزان رضایتمندی مشتریان از عملکرد گذشته.
داشتن نمایندگی رسمی از شرکتهای خودروساز خارجی.
محدودیت تعداد و تخصیص ارز: واردات خودرو برای این شرکتها با محدودیت تعداد و میزان ارز تخصیصی همراه است که جزئیات آن توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی اعلام میشود.
علاوه بر اشخاص حقوقی، شرایط ویژهای برای دو گروه خاص در نظر گرفته شده است:
ایرانیان دارای کارت اقامت: هر ایرانی مقیم خارج از کشور که دارای کارت اقامت معتبر باشد، میتواند یک دستگاه خودرو سواری وارد کند. این واردات بدون انتقال ارز و از محل ارز در اختیار شخص و با تأیید بانک مرکزی انجام میشود.
سرمایهگذاران خارجی: به ازای هر ۳۰۰ هزار دلار سرمایهگذاری خارجی در ایران، یک دستگاه خودرو خارجی با سقف ارزشی ۳۰ هزار دلار قابل واردات است. این خودرو تا پنج سال غیرقابل فروش خواهد بود.
بخش دوم از راهنمای کامل واردات خودروهای سواری 1404: شرایط و ضوابط واردات خودرو
در این بخش به مشخصات فنی و شرایط عمومی خودروهایی که امکان واردات آنها فراهم است، پرداخته میشود.
۱. مشخصات خودروهای مجاز برای واردات
نوع و حجم موتور: واردات خودروهای سواری با هر نوع حجم موتور مجاز است. این قانون، محدودیتهای قبلی را که واردات را به حجمهای خاصی محدود میکرد، از بین برده است.
شرایط خودرو نو: خودروی سواری نو، باید دارای کارکرد حداکثر ۹۹ کیلومتر باشد.
شرایط خودرو کارکرده: خودروی سواری کارکرده باید دارای شرایط زیر باشد:
سن ساخت کمتر از ۵ سال. (ملاک، زمان ورود به کشور است.)
کارکرد بیش از ۱۰۰ کیلومتر.
۲. استانداردهای فنی و زیستمحیطی
یکی از مهمترین بخشهای فرآیند واردات، تأییدیه استانداردهای خودرو است. هر خودروی وارداتی باید دارای یکی از شرایط زیر باشد تا از سوی سازمان استاندارد و محیط زیست ایران تأییدیه دریافت کند:
تایید نوع خودرو (WVTA): خودرو دارای گواهی تأیید نوع کلی خودرو WVTA بر روی پلاک شناسایی باشد. این استاندارد متعلق به اتحادیه اروپاست.
گواهی انطباق (COC): خودرو دارای گواهی سازنده مبنی بر انطباق خودرو با ایمارک اروپایی (COC) باشد.
گواهی انطباق عمومی: خودرو دارای گواهی انطباق عمومی باشد.
استاندارد چین یا اوراسیا: خودروهای دارای تأییدیه کشور چین یا کشورهای اتحادیه اوراسیا نیز مورد پذیرش قرار میگیرند.
سایر استانداردهای کشور مبدأ: سایر استانداردهای کشور مبدأ نیز در صورت تأیید از سوی سازمان استاندارد ایران، معتبر تلقی خواهند شد.
بخش سوم: هزینههای واردات و حقوق ورودی (حقوق گمرکی و سود بازرگانی)
یکی از مهمترین دغدغههای واردکنندگان، شفافسازی هزینههای واردات است. محاسبه و وصول این هزینهها بر اساس ارزش گمرکی خودرو انجام میشود.
۱. تعیین ارزش گمرکی خودرو
ارزش خودروهایی که ورود آنها به کشور مجاز است (اعم از نو و کارکرده) هر سال پس از بررسی مستندات زیر، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و با هماهنگی گمرک تعیین میشود:
قیمت شرکتهای تولیدکننده و یا قیمت نمایندگیهای اصلی در کشورهای ثالث.
قیمت بازار در خصوص خودروهای کارکرده.
این ارزش، مبنای محاسبه تمامی حقوق و عوارض گمرکی قرار میگیرد.
۲. حقوق ورودی (حقوق گمرکی و سود بازرگانی)
مأخذ حقوق ورودی خودروها بر اساس حجم موتور و نوع قوای محرکه به شرح زیر است:
۳. پرداختیهای اجباری در گمرک
علاوه بر حقوق ورودی، پرداخت عوارض و مالیاتهای زیر در گمرک الزامی است:
مالیات بر ارزش افزوده (VAT): ۱۰ درصد از مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی.
عوارض هلال احمر: یک درصد از حقوق ورودی.
عوارض پسماند: نیم در هزار ارزش گمرکی.
عوارض واردات خودروهای بنزینسوز و هیبریدی: ۱۰ درصد ارزش گمرکی.
عوارض ریالی واردات سواری: ۲,۵۰۰,۰۰۰ ریال به ازای هر دستگاه.
عوارض واردات خودروهای سواری: ۵ درصد ارزش فوب.
مالیات علیالحساب: در صورت واردات بدون کارت بازرگانی یا توسط اشخاص حقیقی، ۲ درصد ارزش گمرکی به عنوان مالیات علیالحساب دریافت میشود.
۴. هزینههای پس از ترخیص و شمارهگذاری
پس از ترخیص از گمرک، برای شمارهگذاری خودرو در داخل کشور، هزینههای دیگری نیز وجود دارد که باید پرداخت شوند:
هزینه استاندارد: معادل ۸ در هزار ارزش cif.
گواهی اسقاط خودرو: جهت پلاکگذاری هر خودروی ترخیص شده، باید گواهی اسقاط خودرو تهیه شود یا معادل ۱.۵ درصد ارزش خودرو پرداخت گردد.
عوارض راهنمایی و رانندگی: ۱۰ درصد از ارزش گمرکی خودرو طبق سند ترخیص.
هزینه نقل و انتقال دارایی: ۳ درصد ارزش گمرکی در هنگام شمارهگذاری.
عوارض شهرداری: بسته به نوع خودرو، عوارض شهرداری نیز به هنگام پلاکگذاری دریافت میشود.
بخش چهارم: نکات تکمیلی و مراحل اجرایی
ثبت سفارش (Registering an order): در گام اول، واردات تمامی خودروها مستلزم اخذ مجوز ثبت سفارش از وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
تأییدیه استاندارد و محیط زیست: همانطور که ذکر شد، تمامی خودروها باید گواهیهای لازم را از سازمان استاندارد و محیط زیست اخذ کنند.
منشأ ارز: منشأ ارز مورد استفاده برای واردات خودرو باید به تأیید بانک مرکزی برسد و تمامی مقررات گمرکی و بازرگانی رعایت شود.
با توجه به پیچیدگی فرآیندها و تغییرات احتمالی قوانین، توصیه میشود واردکنندگان بعد از مطالعه راهنمای کامل واردات خودروهای سواری 1404 و قبل از هر اقدامی، از طریق کارشناسان و مشاوران خبره تجارت سبز در این زمینه، از آخرین بخشنامهها و دستورالعملها اطلاع حاصل نمایند.